NPK PUBLICATIES - SOEMOED - JAARGANG 34, NUMMER 2
Vervroegde Algemene Verkiezingen van 28 maart 2006 - de cijfers
Knesset (120 zetels)
2006 | 2003 | 1999 | |
Kadima |
29 | - | - |
Arbeidspartij / Meimad |
20 | (19) | 26 |
Shas |
12 | 11 | 17 |
Likoed |
12 | 38 | 19 |
Yisrael Beitenu |
11 | (7) | 4 |
Nationale Unie / Nationale Religieuze Partij |
9 | (6) | 5 |
Gepensioneerden van Israel in de Knesset |
7 | - | - |
Verenigde Torah Judaïsme |
6 | 5 | 5 |
Meretz-Yachad |
5 | (6) | 10 |
Shinui |
0 | 15 | 6 |
Yisrael B'Aliyah |
- | 2 | 6 |
Eén Natie |
- | 3 | 4 |
Hadash |
3 | (3) | 3 |
Nationale Democratische Assemblee (Balad) |
3 | 3 | 2 |
Verenigde Arabische Lijst (Ra'am) / Arabische Beweging voor Vernieuwing (Ta'al) |
3 | (2) | 5 |
overigen |
- | - | 2 |
____ | ____ | ____ | |
totaal | 120 | 120 | 120 |
Kanttekening: Verschuivingen die zich in de achterliggende jaren in de verdeling van de Knesset-zetels hebben voorgedaan, zijn vanwege wisselende lijstverbindingen niet precies aan te geven. Zo was de Arbeidspartij in 2003, onder de naam 'Eén Israel', een lijstverbinding aangegaan met Meimad (liberaal-religieus) en Gesher (van David Levy, destijds ex-Likoed, maar inmiddels weer terug bij Likoed, evenals Natan Sharanski en zijn Yisrael B'Aliyah, die vooral op Russische immigranten was georinteerd). Ook in 2006 is de Arbeidspartij een lijstverbinding met Meimad aangegaan. Eén Natie, een afsplitsing van de Arbeidspartij onder leiding van Amir Peretz, is inmiddels in de rangen van de Arbeidspartij teruggekeerd. In 2003 waren Yisrael Beitenu en Nationale Unie een lijstverbinding aangegaan. Bij de verkiezingen van 1999 had Yisrael Beitenu nog op eigen kracht 4 zetels behaald. Inmiddels heeft de Nationale Unie Yisrael Beitenu verruild voor de Nationale Religieuze Partij. De lijstverbinding in 2003 tussen Hadash en Ta'al is in 2006 niet geprolongeerd. Ta'al heeft zich ditmaal bij Ra'am aangesloten. Meretz is in 2005 met een afsplitsing van de Arbeidspartij gefuseerd in Meretz-Yachad. Om de vertekening aan te geven, die dit alles met betrekking tot de uitslag van 2006 oplevert, is het behaalde aantal zetels in 2003 tussen haken geplaatst.
de partijen & hun oriëntatie
In totaal hebben 31 partijen en partij-combinaties aan de vervroegde Algemene Verkiezingen deelgenomen. Daarvan zijn er sinds 28 maart 15 in de Knesset (Vergadering) vertegenwoordigd:
Kadima (Voorwaarts), in november 2005 opgericht door Ariel Sharon, nadat deze met anderen, onder wie Ehoed Olmert en Tzipi Livni, Likoed de rug had toegekeerd; ook Shimon Peres en andere prominente leden van de Arbeidspartij stapten naar Kadima over; centrum-rechts; wordt geleid door Ehoed Olmert; Arbeidspartij (Ha-Avoda); centrum-links; wordt geleid door Amir Peretz (ex-Eén Natie; ex-Histadroet); Likoed (Blok), rechts, pro-kolonisten; wordt geleid door Binyamin Netanyahoe; Yisrael Beitenu (Ons Huis Israel), Russische immigrantenpartij; radicaal-rechts, pro-kolonisten; wordt geleid door Avigdor Lieberman (ex-Likoed); Shas (Mifleget Ha-Sfaradim Shomret Torah / Sefardische Religieuze Partij), platform voor sefardische joden; orthodox-religieus, rechts, pro-kolonisten; wordt geleid door Eliyahu (Eli) Yishai; Nationale Religieuze Partij (Miflaga Datit Le'umit, of kortweg Mafdal); orthodox-religieus, radicaal-rechts, kolonistenplatform; heeft een lijstverbinding met Nationale Unie (Ha-Ihud Ha-Le'umi), (een bundeling van onder meer Moledet (Vaderland) en Tkuma (Wederopleving)), radicaal-rechts, kolonistenplatform; de combinatie wordt geleid door Binyamin (Benny) Elon; Verenigde Torah Judaïsme (ook wel: Torah en Shabbat Judaïsme) (Achdut Ha-Torah Ha-Me'uchedet/Yahadut Ha-Torah); orthodox-religieus, georiënteerd op ashkenazische joden, rechts, pro-kolonisten; wordt geleid door Yakov Litzman; Gepensioneerden van Israel in de Knesset (Gil) (Gimla'ey Yisrael La-Knesset); one-issue partij; wordt geleid door Eitan Pentman Rephael (Rafi Eitan); Meretz-Yachad, fusie van Meretz (Kracht) en een afsplisting van de Arbeidspartij (aangeduid met Shahar, oftewel Dageraad), onder leiding van Yossi Beilin); aanvankelijk was de naam van de fusiepartij Yachad (Samen) (Yisrael Hevratit Demokratit/Sociaal-democratisch Israel), later is dit veranderd in Meretz-Yachad; seculier, links-liberaal; de combinatie wordt geleid door Yossi Beilin; Hadash (Ha-Chazit Ha-Demokratit le-Shalom uleShivyon/Democratisch Front voor Vrede en Gelijkheid); joods-Palestijns platform, seculier, links; wordt geleid door Mohammed Barakeh; Nationale Democratische Assemblee (Brit Le'umit Demokratit) (Balad); Palestijns platform, nationalistisch; wordt geleid door Azmi Bishara; Verenigde Arabische Lijst (Reshima Aravit Me'uchedet) (Ra'am); samenwerkingsverband van de Islamitische Beweging (ook wel aangeduid met 'de Partij van de Arabische Eenheid') en de Arabische Beweging voor Hervorming en de Arabische Democratische Partij; nationalistisch, islamistisch; heeft een lijstverbinding met de Arabische Partij voor Vernieuwing (Ta'al) van Ahmed Tibi; de combinatie wordt geleid door sheikh Ibrahim Sarsour.
De volgende partijen hebben vooraf een restzetel-overeenkomst gesloten: de Arbeidspartij/Meimad met Meretz-Yachad, Shas met Verenigde Torah Judaïsme, Hadash met de Nationale Democratische Assemblee (Balad), en Yisrael Beitenu met Likoed.
Shinui, anti-religieus, liberaal-populistisch, wist de kiesdrempel niet te halen; Yisrael B'Aliyah, Russische immigranten, rechts, pro-kolonisten, en Eén Natie zijn eerder opgegaan in respectievelijk Likoed en de Arbeidspartij.
Op de joods-Palestijnse platforms Da'am/Arbeiderspartij [Workers' Party] (radicaal-links) en Hadash - en vanzelfsprekend Balad, Ra'am en Ta'al - na, zijn alle partijen in Israel zionistisch en steunen in meerdere of mindere mate de kolonisatie- en annexatiepolitiek in de Bezette Gebieden.
De kiesdrempel lag in 2006 op 2 procent (voordien op 1,5 procent), ofwel 80.000 stemmen - goed voor het gestelde minimumaantal van 3 parlementszetels. De opkomst bedroeg 63,2 procent (in 2003 was dat 68,9 procent). Het aantal gekozen vrouwen in de Knesset bedraagt thans 18 (2 minder dan in 2003), de meeste van hen in Kadima (6) en in de Arbeidspartij (5). Van de 120 Knesset-leden hebben 73 een ashkenazische, 34 een sefardische en 13 een Palestijnse achtergrond (was 10 in 2003).
bronnen: The Jerusalem Post (internationale weekeditie) van 9 april en 28 mei 1999; Ha'aretz (Tel Aviv); Engelstalige editie; verkiezingsbijlage 12 mei 1999); 'Uitslag vervroegde Algemene Verkiezingen in Israel, 28 januari 2003', in: Soemoed jaargang 31 nummer 1 (januari-februari 2003); L'Express (Parijs) van 23 maart 2006; Le Figaro (Parijs) van 24 maart 2006; Challenge (Tel Aviv) nummer 96 (maart-april 2006); The Economist (Londen) van 25 maart 2006; website Knesset; website Wikipedia; en Ha'aretz (Tel Aviv) van 31 maart 2006 (definitieve uitslag).