NPK PUBLICATIES - SOEMOED - JAARGANG 35, NUMMER 2
De president van Iran zei nooit: 'Israel moet van de kaart geveegd worden'
Arash NorouziWereldwijd heeft zich een gevaarlijk gerucht verspreid dat rampzalige gevolgen zou kunnen hebben. Een legende wil dat de president van Iran gedreigd heeft Israel te vernietigen of, om het valse citaat te citeren, 'Israel moet van de kaart geveegd worden'. In tegenstelling tot wat geloofd wordt, is deze uitspraak nooit gedaan, zoals in dit artikel zal worden aangetoond.
achtergrond
In de conferentiezaal van het ministerie van Binnenlandse Zaken hield op dinsdag 25 oktober 2005 de pas gekozen Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad een toespraak in een programma dat naar verluidt door duizenden bijgewoond werd en de titel had: 'De Wereld zonder Zionisme'. Rondom hem stond deze leus prominent te lezen op grote affiches, kennelijk ter wille van de internationale pers. Onder dit opschrift vertoonde het affiche een glanzende afbeelding van een zandloper met bovenin de planeet aarde. Twee kleine bolletjes die de Verenigde Staten en Israel voorstellen vallen door de smalle hals van de zandloper en vallen te pletter op de bodem.
Voordat wij op de beruchte opmerking ingaan, is het van belang erop te wijzen dat het bewuste 'citaat' zelf een citaat was: Het zijn de woorden van wijlen ayatollah Ruhollah Khomeini, de vader van de islamitische revolutie. Hoewel hij Khomeini citeerde om zijn eigen standpunt over het zionisme te bevestigen, zijn het woorden van Khomeini en niet van Ahmadinejad. Ahmadinejad heeft dus de verantwoordelijkheid (of de schuld) toegeschreven gekregen voor een citaat dat niet alleen niet origineel is, maar dat een standpunt weergeeft dat al ingenomen was lang voordat hij in functie kwam.
het bewuste citaat
En wat zei Ahmadinejad nu precies? Om zijn exacte woorden in het Farsi te citeren: Imam ghoft een rezhim-e ishghalgar-e qods bayad az safheh-ye ruzgar mahv shavad.
Deze zinsnede zal de meeste mensen niets zeggen, maar één woord klinkt misschien bekend: rezhim-e. Het is het woord 'regime', net zo uitgesproken als het Engelse woord, maar met een extra 'eh'-klank op het eind. Ahmadinejad had het dus niet over het land Israel of over Israel als grondgebied, maar over het Israelische regime. Dit is een onderscheid van groot belang, want men kan een regime niet van de kaart vegen. Ahmadinejad noemt Israel zelfs niet bij naam, hij gebruikt de uitdrukking rezhim-e ishghalgar-e qods (regime dat Jeruzalem bezet houdt).
Dus dat roept de vraag op: Wat wilde hij 'van de kaart vegen'? Het antwoord is: niets. Want het woord 'kaart' is niet eens gebruikt. Het Perzische woord voor kaart, nagsheh komt nergens in zijn oorspronkelijke citaat voor, en trouwens nergens in heel zijn toespraak. Ook de westerse uitdrukking 'wegvagen' is niet gebruikt. Toch wil men ons doen geloven dat de president dreigde 'Israel van de kaart te vegen', hoewel de woorden 'kaart', 'wegvagen' of zelfs 'Israel' niet gebezigd zijn.
het bewijs
Het volledige citaat vertaald: 'De Imam zei dat dit regime dat Jeruzalem bezet houdt moet verdwijnen van de bladzijden van de tijd.'
Vertaling woord voor woord: Imam (Khomeini) ghoft (zei) een (dit) rezhim-e (regime) ishghalgar-e (dat bezet) qods (Jeruzalem) bayad (moet) az safheh-ye ruzgar (van de bladzijden van de tijd) mahv shavad (verdwijnen van).
de toespraak en de context
De valse samenvatting 'van de kaart geveegd' is eindeloos zonder verificatie herhaald, maar Ahmadinejads eigenlijke toespraak is bijna helemaal genegeerd. Gezien het belang dat aan de uitspraak over de 'kaart' gehecht wordt, zou het wijzer zijn deze woorden in hun volledige samenhang te brengen, om een vollediger beeld van zijn standpunt te krijgen. Een blik op de gehele toespraak laat zien dat er een duidelijk, logisch pad loopt naar zijn oproep tot een 'wereld zonder zionisme'. Men kan het oneens zijn met zijn redenering, maar kritische evaluaties zijn niet mogelijk zonder eerst te weten wat die redenering is.
In zijn toespraak zegt Ahmadinejad dat het zionisme het apparaat van het Westen is voor de politieke onderdrukking van moslims. Hij zegt dat het 'zionistische regime' aan de islamitische wereld opgelegd is als een strategisch bruggenhoofd ter wille van de overheersing van de regio en haar bezittingen. Palestina, benadrukt hij, is de frontlijn van de strijd die de islamitische wereld voert tegen de Amerikaanse hegemonie, en zijn lot zal repercussies hebben voor heel het Midden-Oosten.
Ahmadinejad erkent dat het voor sommigen onvoorstelbaar kan lijken dat de machtige greep die Amerika via de zionisten op de regio heeft kan worden weggenomen. Maar hij herinnert zijn gehoor eraan dat, zoals Khomeini voorspelde, andere schijnbaar onoverwinnelijke rijken verdwenen zijn en nog slechts in de geschiedenisboeken bestaan. Vervolgens noemt hij drie van die regimes die ineengestort, verschrompeld of verdwenen zijn, allemaal in de laatste 30 jaar.
1 De sjah van Iran, de monarch die daar door de Verenigde Staten neergezet was.
2 De Soviet-Unie.
3 Irans voormalige aartsvijand, de Iraakse dictator Saddam Hoessein.
Bij het eerste en het derde voorbeeld laat Ahmadinejad dit voorafgaan door Khomeinis eigen woorden die de ondergang van dat bewuste regime voorspelden. Hij sluit af met Khomeinis nog niet vervulde wens aan te halen: 'De Imam zei dat dit regime dat Jeruzalem bezet houdt, moet verdwijnen van de bladzijden van de tijd. Deze uitspraak is zeer wijs.' Dit is de passage die op de beroemde manier geïsoleerd, verdraaid en verbasterd is. Vergelijkenderwijs lijkt Ahmadinejad op te roepen tot een wisseling van regime, niet tot oorlog.
de oorsprong
Men kan zich afvragen: Waar is die valse interpretatie ontstaan? Wie is er verantwoordelijk voor de vertaling die zo`n wereldwijde controverse losgemaakt heeft? Het antwoord is verrassend.
Het opruiende citaat 'van de kaart geveegd' kwam niet van Irans vijanden, maar van Iran zelf. Het Islamic Republic News Agency (IRNA), de officiële propagandamachine van Iran, gebruikte deze formulering in de Engelse versie van enkele van zijn persberichten die verslag deden van de conferentie 'Wereld zonder Zionisme'.
Internationale media waaronder de BBC, al-Jazeera, het weekblad Time en talloze andere namen het citaat van het IRNA over en maakten er grote koppen van zonder het te controleren en meestal zonder de bron te vermelden. De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken probeerde al gauw de uitspraak te verhelderen, maar het citaat was al een eigen leven gaan leiden. Het citaat van het IRNA was onnauwkeurig en misleidend, maar de media namen aan dat het juist was, en bovendien vormde het prachtige kopij.
Temidden van verhit getwist over Irans atoomprogramma en van maandenlange ongegronde beschuldigingen tegen Iran in een poging om steun te werven voor een preventieve aanval op het land hadden de imperialisten nu de volmaakte reden om aan te vallen in handen gekregen. Voor de oorlogshaviken was het een geschenk uit de hemel.
Het verdient aandacht dat de vertaling van het IRNA in latere verslaggeving van de conferentie gewijzigd is. Het woord 'kaart' werd bij voorbeeld veranderd in 'aarde'. In sommige artikelen stond: 'Het regime dat Qods bezet houdt moet worden verwijderd van het aardoppervlak'. De inconsequentie in de vertalingen van het IRNA is al voldoende bewijs voor zijn onbetrouwbaarheid als bron, vooral wanneer het zijn nieuws uit het Farsi in het Engels omzet.
de reactie
Het verkeerd vertaalde citaat 'van de kaart geveegd' dat aan Irans president werd toegeschreven is over heel de wereld verspreid, duizenden malen in de internationale media herhaald en afgekeurd door talrijke wereldleiders. Vrijwel elk groot of klein medium heeft deze onjuiste uitspraak afgedrukt of uitgezonden. Grote persbureaus als Associated Press en Reuters noemen het onjuiste citaat, in letterlijke vorm, bijna dagelijks.
Het nieuws uit Iran werd snel gevolgd door veroordelingen. De Britse premier Tony Blair sprak 'walging' uit, en liet doorschemeren dat het nodig zou kunnen zijn Iran aan te vallen. VN-chef Kofi Annan gelastte zijn voorgenomen reis naar Iran wegens deze controverse af. Ariel Sharon eiste dat Iran uit de Verenigde Naties gestoten zou worden wegens een oproep Israel te vernietigen. Shimon Peres heeft meer dan eens gedreigd Iran van de kaart te vegen. Meer recent heeft Israels Binjamin Netanyahoe, die waarschuwde dat Iran 'een nieuwe holocaust voor de joodse staat voorbereidt', zich ervoor uitgesproken dat Ahmadinejad als oorlogsmisdadiger moet terechtstaan wegens het oproepen tot volkenmoord.
Het kunstmatige citaat heeft ook nog nieuwe wijzigingen ondergaan. Amerikaanse functionarissen en media nemen vaak de vrijheid het woord 'kaart' te vervangen door de nog meer bedreigende zinsnede 'Israel van de aardbodem wegvegen'. Kranten- en tijdschriftartikelen melden plichtsgetrouw dat Ahmadinejad heeft 'opgeroepen tot de vernietiging van Israel', en hetzelfde gebeurt door hoge Amerikaanse regeringsfunctionarissen.
President George. Bush jr. zei dat de uitspraken een 'concreet dreigement' vormden om Israel te vernietigen. In een toespraak in Cleveland in maart 2006 beloofde Bush plechtig dat hij bereid was tot oorlog om Israel te beschermen tegen Iran, want '... de dreiging uit Iran is zoals bekend de openlijk uitgesproken doelstelling om onze sterke bondgenoot Israel te vernietigen'. Voormalig presidentieel adviseur Richard Clarke zei voor de Australische televisie dat Iran 'openlijk spreekt over vernietiging van Israel', en hij voegde toe: 'De president van Iran heeft herhaaldelijk gezegd dat hij Israel van de aardbodem wil vegen'. Voormalig VN-wapeninspecteur Scott Ritter noemde Ahmadinejad in een interview met Amy Goodman in oktober 2006 'die idioot die op de proppen komt met echt stompzinnige, gemene dingen, bij voorbeeld dat Iran zich ten doel stelt om Israel van de aardbodem te vegen'. De consensus is duidelijk.
De verwarring neemt nog toe doordat Mahmoed Ahmadinejad meer orakelt dan dat hij rechtstreeks antwoordt als hem naar de uitspraak gevraagd wordt, zoals in het interview met Lally Weymouth in The Washington Post in september 2006:
Meent u het echt als u zegt dat Israel van de aardbodem geveegd moet worden?
Wij moeten naar het toneel van het Midden-Oosten kijken - 60 jaar oorlog, 60 jaar vluchtelingen, 60 jaar conflict, zelfs geen dag vrede. Kijk naar de oorlog in Libanon, de oorlog in Gaza - wat zijn de oorzaken van die toestanden? We moeten het fundamentele probleem aanpakken en oplossen.
Uw suggestie is Israel van de aardbodem vegen?
Onze suggestie is heel duidelijk: (...) Laat het Palestijnse volk over hun lot beslissen in een vrij een eerlijk referendum, en dan moet de uitkomst aanvaard worden, welke dat ook is (...) Nu wordt het land bestuurd door mensen die daar geen wortels hebben.
U bent geciteerd met de uitspraak dat Israel van de aardbodem geveegd moet worden. Is dat uw overtuiging?
Wat ik gezegd heb, heeft mijn standpunt duidelijk gemaakt. Als wij naar een kaart kijken van het Midden-Oosten van 70 jaar geleden...
Dus het antwoord is ja, u vindt dat het van de aardbodem moet worden geveegd?
Vraagt u mij om een ja of nee? Is dit een test? Respecteert u het recht op zelfbeschikking voor de Palestijnse natie? Ja of nee? Wordt Palestina, als natie, beschouwd als een natie met het recht om onder menselijke omstandigheden te leven of niet? Laten wij mogelijk maken dat die rechten verwezenlijkt worden voor die 5 miljoen ontheemden.
Deze woordenwisseling is typerend voor Ahmadinejads interviews met de Amerikaanse media. Zoals te verwachten stelden zowel Mike Wallace van '60 Minutes' als Anderson Cooper van CNN de vraag of hij 'Israel van de kaart wil vegen'. En zoals gebruikelijk kreeg de verslaggever de vraag terug in zijn gezicht met de geijkte tegenvragen (die ook nooit rechtstreeks beantwoord worden) als 'Hebben de Palestijnen geen rechten?'. Toch bevestigt hij nooit de uitspraak van de 'kaart' als juist. Dat weerhield Anderson Cooper er niet van om na een onderbreking voor reclame eerdere delen van het gesprek samen te vatten door te liegen: 'Zoals hij eerder al gezegd heeft, hij wil Israel van de kaart geveegd hebben'.
Zelfs als elk medium ter wereld het verkeerd vertaalde citaat morgen zou intrekken, is het kwaad al geschied, en daarmee is de grondslag gelegd voor de volgende fase van desinformatie: Volledige demonisering. Ahmadinejad, zo krijgen wij te horen, is de nieuwe Hitler, een ernstige bedreiging voor de wereldvrede, en hij wil een nieuwe holocaust. Volgens sommige van zijn aanklagers wil hij niet alleen Israel vernietigen, maar daarna zal hij atoombommen op Amerika gooien, en ook nog op Europa! In oktober 2006 gaf de machtige pro-Israel lobbygroep AIPAC een verklaring uit onder de titel 'Woorden van Haat: Irans Escalerende Dreigementen', en deze begon met de waarschuwing: 'Ahmadinejad en andere Iraanse leiders leggen steeds oorlogszuchtigere verklaringen af waarin zij dreigen de Verenigde Staten, Europa en Israel te vernietigen'. Deze beweringen bevatten niet alleen een gefantaseerd dreigement, maar schrijven hem ook veel meer macht toe dan hij in werkelijkheid bezit. De paniekzaaiers zouden er beter aan doen de uitspraken te volgen van de ultra-conservatieve opperste leider ayatollah Ali Khamenei, die in Iran de machtigste man is.
Zoals de Iraanse persfunctionaris bij de VN, M.A. Mohammadi, zich beklaagde in een brief in The Washington Post in juni 2006:
Het is niet verrassend, deze selectieve benadering die de nadruk legt op de verkeerd uitgelegde uitspraken van de Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad van oktober en dan deze recente uitspraak van Irans opperste leider ayatollah Khamenei negeert: 'Wij hebben geen probleem met de wereld. Wij zijn totaal geen bedreiging voor de wereld, en de wereld weet dat. Wij zullen nooit een oorlog beginnen. Wij zijn niet van plan met welke staat dan ook oorlog te voeren.'
De Israelische regering heeft uit het pseudo-citaat alles gehaald wat erin zat. In haar toespraak tot de Algemene Vergadering van de VN in september 2006 beschuldigde Israels minister van Buitenlandse Zaken, Tzipi Livni, Iran ervan dat het eraan werkt Israel met atoombommen aan te vallen en de wereld te koeioneren. 'Zij spreken trots en openlijk over hun verlangen om Israel van de kaart te vegen. En nu blijkt uit hun daden dat zij de wapens ontwikkelen om dit doel te bereiken, de regio in gevaar te brengen en de wereld te bedreigen.' Toen premier Ehoed Olmert in december een vlammende toespraak hield over deze dreiging onthulde hij onbedoeld dat zijn land al kernwapens heeft: 'Wij hebben nooit enig land met vernietiging bedreigd. Maar Iran dreigt openlijk, uitdrukkelijk en publiekelijk om Israel van de kaart te vegen. Kunt u zeggen dat dit hetzelfde niveau is, als zij ernaar streven kernwapens te bezitten, zoals Amerika, Frankrijk, Israel en Rusland?'
onverantwoordelijkheid van de media
Op 13 december 2006, ruim een jaar na de conferentie 'Wereld zonder Zionisme' meldden twee vooraanstaande Israelische kranten, The Jerusalem Post en Ha'aretz een nieuw dreigement van Ahmadinejad. The Jerusalem Post deed dit onder de kop 'Ahmadinejad: Israel zal weggevaagd worden', en de kop van Ha'aretz luidde 'Ahmadinejad op holocaust-conferentie: Israel zal spoedig weggevaagd worden'.
Hoe kwamen zij aan hun informatie? Het blijkt dat beide kranten, net als de meeste Amerikaanse en westerse media, in hoge mate steunen op verslagen van telegrafische nieuwsdiensten als Associated Press en Reuters als bron voor hun artikelen. Ongetwijfeld zijn hun bronnen artikelen van 12 december door Paul Hughes van Reuters ['President Iran zegt dagen van Israel zijn geteld’] en Ali Akbar Dareini van AP ['President Iran: Israel zal weggevaagd worden'].
De eerste vijf alinea's van het artikel in Ha'aretz, toegeschreven aan Ha'aretz Services and Agencies zijn bijna 100 procent plagiaat van de eerste vijf alinea's van het stuk van Reuters. Het enige verschil is dat Ha'aretz in de tweede alinea 'de joodse staat' heeft veranderd in 'Israel', verder zijn ze identiek.
The Jerusalem Post gapt van de verhalen van Reuters en AP allebei. Net als Ha'aretz gebruikt deze krant het volgende citaat van Ahmadinejad zonder bronvermelding: [Hij voegde toe: 'Zoals de Soviet-Unie weggevaagd is en thans niet meer bestaat, zo zal ook het zionistische regime spoedig weggevaagd worden.'] Een andere passage komt blijkbaar uit een bericht van het IRNA:
'Het zionistische regime zal spoedig weggevaagd worden net als de Soviet-Unie weggevaagd is, en de mensheid zal vrijheid bereiken', zei Ahmadinejad dinsdag op de bijeenkomst in zijn kantoor met de deelnemers aan de conferentie, volgens Irans officiële persbureau het IRNA. Hij zei dat er verkiezingen gehouden moesten worden onder 'joden, christenen en moslims, zodat de bevolking van Palestina op een democratische manier haar eigen regering en haar eigen lot kan kiezen'.
Opnieuw is de eerste van de bovenstaande zinnen volledig plagiaat van het AP-artikel. Voor de tweede zin geldt hetzelfde, behalve dat 'Hij riep op tot verkiezingen' veranderd is in: 'Hij zei dat er verkiezingen gehouden moesten worden'.
Het wordt nog interessanter.
Het citaat dat gebruikt werd in het oorspronkelijke AP-artikel en overgenomen werd in het artikel van The Jerusalem Post zou van het IRNA komen. Als dat waar is, kan dat gemakkelijk gecontroleerd worden. Wie het wil nagaan moet gaan naar:
<www.irna.ir/en/news/view/menu-234/0612134902101231.htm>
Daar zult u ontdekken dat het echte citaat van het IRNA was: 'Zoals de Soviet-Unie verdween, zo zal ook het zionistische regime verdwijnen, en de mensheid zal bevrijd worden.'
Vergelijk dit met het beweerde citaat van het IRNA zoals Associated Press het weergaf: 'Het zionistische regime zal spoedig weggevaagd worden net als de Soviet-Unie weggevaagd is, en de mensheid zal vrijheid bereiken.'
In het oorspronkelijke bericht van het IRNA zal het zionistische regime verdwijnen net zoals de Soviet-Unie verdween. Verdwijnen. In de oneerlijke versie van AP zal het zionistische regime 'weggevaagd worden'. En hoe zal het dan weggevaagd worden? Op dezelfde manier als de Soviet-Unie. In plaats van retorisch een militaire bedreiging of escalatie te suggereren bevestigt deze vergelijking met Rusland in feite de werkelijke bedoeling van Ahmadinejads eerdere verkeerd uitgelegde anti-zionistische uitspraken.
Wat hiermee getoond is vormt een onloochenbaar bewijs van actieve manipulatie en propaganda door de media. AP wijzigt opzettelijk een citaat van het IRNA om het dreigender te laten klinken. De media in Israel herhalen niet alleen het valse citaat, maar stelen ook de woorden van de oorspronkelijke auteurs. Het argeloze publiek leest dit, vormt zich een mening en gaat onnodige agressie-oorlogen steunen die voorgesteld worden als zelfverdediging en gebaseerd zijn op deze onjuiste informatie.
Dit scenario weerspiegelt valse beweringen van het soort dat leidde tot de illegale Amerikaanse invasie van Irak, een oorlog die nu wijd en zijd als een rampzalige fout gezien wordt. En toch blijven de regering-Bush en de gewillige gezamenlijke media doorgaan met propaganda en speculatie over een aanval op Iraks veel grotere en formidabelere buurland Iran. Grotendeels steunt dit op de onbewezen veronderstelling dat Iran kernwapens ontwikkelt en op de leugen dat Iran plechtig beloofd heeft Israel fysiek te vernietigen. Gezien de draagwijdte en de mogelijk rampzalige afloop komt dit alles neer op wat men het gerucht van de eeuw zou kunnen noemen.
De president van Iran heeft twee tamelijk filosofische brieven aan Amerika gericht. In zijn eerste brief betoogde hij: 'De geschiedenis leert ons dat onderdrukkende en wrede regeringen niet overleven'. Met deze uitspraak heeft Ahmadinejad ook de afloop voorspeld van zijn eigen achterlijke regime, dat op dezelfde manier zal 'verdwijnen van de bladzijden van de tijd'.
bron: Information Clearing House, 18 januari 2007
Arash Norouzi is publicist
vertaling: Paul Kuiper