NPK PUBLICATIES - SOEMOED - JAARGANG 34, NUMMER 5
Israel-Palestina-Libanon - een escalatie uit het niets?
Robert SoeterikDe berichtgeving in onze media over de diverse conflicthaarden in het Midden-Oosten laat veel te wensen over. Want doorgaans ontbreekt gedegen achtergrondinformatie. Dat zet de deur open voor politieke propaganda, hetgeen de zaak geen goed doet. In de recente escalatie van het conflict tussen Israel en HAMAS/Hizbullah is dat opnieuw duidelijk geworden.
Zo konden wij Israelische woordvoerders bij herhaling horen verklaren, dat de recente aanval van Hizbullah langs de Libanees-Israelische grens 'uit het niets was gekomen' en daarmee een duidelijk geval van niet-uitgelokte agressie was. In werkelijkheid ligt dit toch wat anders. Want sinds de eenzijdige terugtrekking in mei 2000 van de Israelische bezettingsmacht uit Zuid-Libanon, is de oorlog tussen Israel en Hizbullah gewoon doorgegaan. De confrontaties beperkten zich daarbij niet tot de Shebaa Farms, het enige deel van Zuid-Libanon dat Israel nog bezet houdt. Al vóór de recente escalatie schond de Israelische luchtmacht en marine vrijwel dagelijks het Libanese luchtruim, respectievelijk de territoriale wateren. Israelische beschietingen vanaf de grond of vanuit de lucht zijn door Hizbullah met raketbeschietingen op Israelische doelen beantwoord. Maar er was meer. Medio juni wist de Libanese contraspionage een omvangrijk netwerk bloot te leggen van de MOSSAD, de Israelische buitenlandse inlichtingendienst. Behalve het inwinnen van informatie heeft de dienst zich daar toegelegd op de liquidatie van zowel Palestijnse als Hizbullah-kopstukken. Enzovoort.
In het geval van Gaza is de escalatie evenmin uit het niets gekomen. Israel mag zich dan in de zomer van 2005 uit de Strook van Gaza teruggetrokken hebben, de landsgrenzen, de kust en het luchtruim - en daarmee het personenverkeer en de economie - worden nog altijd volledig door Israel gecontroleerd. De liquidatie vanuit de lucht van Palestijnse leiders is eveneens voortgezet. Bij dergelijke aanvallen komen steeds toevallige passanten om het leven. Eén dag voor de aanval van HAMAS waarbij een Israelische soldaat gevangen is genomen, kidnapte Israelische commando's in de Strook van Gaza twee Palestijnen. In deze context schieten Palestijnen Qassam-raketten op Israelische doelen af.
Meer bewijzen dat er tussen de strijdende partijen sprake is van een niet aflatende oorlog in diverse vormen: De enkele honderden meters lange tunnel waarvan HAMAS bij haar aanval op een Israelische legerpost gebruik heeft gemaakt, zal niet op een achternamiddag gegraven zijn; volgens de prominente Britse journalist Robert Fisk heeft Hizbullah maanden aan de voorbereiding van de aanval op een Israelische grenspatrouille gewerkt; en de Israelische defensiespecialist Alex Frishman beschikt over informatie dat de Israelische strijdkrachten eveneens al maanden aan een aanvalsplan op Hizbullah hebben gewerkt. [zie elders in dit nummer van Soemoed; red.]
De voorstelling van zaken als zou het hier gaan om uit het niets gekomen, niet-uitgelokte agressie van de kant van HAMAS en Hizbullah, zoals die in de Israelische propaganda met succes wordt uitgedragen, is bijgevolg misleidend. Genoemde feiten slaan de grond weg onder de Israelische rechtvaardiging voor het grootschalige militaire geweld, als gevolg waarvan in de Strook van Gaza en in Libanon inmiddels honderden doden zijn gevallen en enorme schade aan de civiele infrastructuur is aangericht. Het neemt het zicht weg op oorzaak en gevolg van het geweld in twee belangrijke brandhaarden in het Midden-Oosten. Het vinden van een uitweg wordt erdoor belemmerd. Aangezien het Westen zowel HAMAS als Hizbullah als terroristische organisaties bestempelt en Israel bij zijn militaire optreden geen strobreed in de weg legt, zullen anti-westerse sentimenten in de Arabisch-islamitische wereld nieuwe impulsen krijgen. Het zal de zaken in de wereld verder op scherp zetten.
Ter afsluiting nog dit: Dezelfde Israelische woordvoerders horen wij via onze media bepleiten, dat VN-resoluties inzake de ontwapening van Hizbullah doorgevoerd dienen te worden. Dat is op zijn zachtst gezegd opmerkelijk, aangezien Israel koploper in de wereld is als het gaat om het naast zich neerleggen van VN-resoluties.
Robert Soeterik is verbonden aan Middle East Research Associates (MERA) te Amsterdam. Deze bijdrage is in de week van 17 juli verschenen op de opiniepagina van enkele GPD-bladen.
Verschenen in Soemoed, jaargang 34, nummer 5 (september - oktober 2006)