NPK PUBLICATIES - SOEMOED - JAARGANG 30, NUMMER 6
thema 'transfer'
De zionistische beweging en later de Staat Israel hebben een fundamenteel probleem nooit kunnen oplossen: De joodse staat is, aan het begin van de 20e eeuw, niet in een onbewoond gebied geprojecteerd en later gevestigd, maar in een gebied dat bewoond werd en wordt door Palestijnen. Er zijn inmiddels veel documenten beschikbaar, waaruit blijkt dat men in zionistische kring van meet af aan dit probleem heeft trachten op te lossen door zich van de Palestijnen te ontdoen.
De Israelische historicus en journalist Tom Segev: 'Het idee van 'transfer' is diep geworteld in de oorspronkelijke zionistische ideologie en enkele van de grondleggers van het moderne Israel, zoals David Ben-Goerion werden er door in beslag genomen. Het idee heeft zeer centraal gestaan, maar het werd doorgaans niet gezien als een gewelddadig idee.' (...) Een prominente zionistische leider als Chaim Weizman speelde met het idee om geld bijeen te brengen om de leiders van Saoedi-Arabië te betalen om Palestijnen op te nemen.'(1)
In zijn studie Expulsion of the Palestinians - The concept of 'Transfer' in Zionist Political Thought, 1182-1948 (2) wijst de Palestijnse historicus Nur Masalha op de vorming van een zogeheten Transfer Committee in 1938. Dit komitee was in het leven geroepen door de Jewish Agency en kreeg tot taak de 'kwaliteit' van de 500-600 Palestijnse dorpen te beoordelen, in termen van rijkdom en beschikbare vruchtbare grond. Prominente zionistische leiders waren aan dit komitee verbonden. Na de etnische zuiveringsoperatie van 1948-49 waarbij rond 750.000 Palestijnen van huis en haard werden verdreven, velen naar de buurlanden - werd het komitee onder een nieuwe naam belast met de verdeling van de buit tussen de diverse kibboetsbewegingen en agentschappen die zich met vestiging [van joden] bezighielden.
In de Juni-Oorlog van 1967 zijn opnieuw zo'n 200.000 tot 300.000 Palestijnen verdreven. Hoewel Segev stelt dat in de jaren na de stichting van de staat Israel in 1948 en eveneens in de jaren na de Juni-Oorlog het idee van 'transfer' naar de achtergrond is verdwenen en er een gevoel bestond dat de verdrijvingen van 1948 niet herhaald dienden te worden (3), zijn er al die jaren met onder meer administratieve maatregelen Palestijnen 'getransferd'.(4)
De escalatie van het conflict tussen Israel en de Palestijnen sinds het failliet van 'Oslo' en het uitbreken van de Tweede Intifada, eind september 2000, 'hebben het in de ogen van Israeli's legitiem gemaakt om niet alleen de Arabieren [Palestijnen] te haten, maar ook om hen weg te wensen. Ik vrees dat dit idee wel eens aan zou kunnen slaan', aldus Segev.(5)
Sharon c.s. lijken in de op handen zijnde oorlog met Irak wellicht een historische kans te zien om Israel opnieuw van vele Palestijnen te ontdoen.
1 Lynfield, B., 'Israeli expulsion idea gains steam', in The Christian Science Monitor (weekly edition) van 11-17 februari 2002.
2 Washington [Institute for Palestine Studies] 1992, 235 pp.
4 zie: Masalha, N., A Land without a People - Israel, Transfer and the Palestinians, 1949-96; Londen [Faber & Faber] 1997; 246 pp.
De Israelische politiek in de Bezette Gebieden om het leven van de daar woonachtige Palestijnen zo zuur mogelijk te maken, heeft zijn effekt in 'transfer'-termen evenmin gemist: Sinds het uitbreken van de Tweede Intifada zijn volgens de publicist Moshe Machover al 200.000 Palestijnen naar Jordanië vertrokken.