NIEUWS NEDERLANDS PALESTINA KOMITEE

Do 17 januari

In reactie op raketaanvallen vanuit de Gazastrook wordt het vier verdiepingen tellende gebouw van het Palestijns ministerie van binnenlandse zaken in Gaza-stad platgegooid. Volgens een woordvoerder van Israël was het ministerie een “centrum van Hamas-terrorisme”. Het getroffen ministerie bestuurt weliswaar de door Hamas uitgevoerde regeringstaken in Gaza, maar heeft geen controle over de gewapende afdeling van Hamas. Bij de aanval viel één (onschuldige) dode, waarmee het totaal van de afgelopen week op 33 komt.

Eerder die dag sloot Israël alle grenzen met de Gazastrook hermetisch af en weigerde de doorgang van VN hulpgoederen. De VN veroordeelde de blokkade en waarschuwde Israël dat het sluiten van de grenzen een collectieve straf voor anderhalf miljoen inwoners van de Gazastrook zou betekenen. De VN commissie voor de mensenrechten zal aanstaande woensdag een “special emergency session” houden over de nieuwe situatie.

Zo 20 januari

De blokkade leidt inmiddels tot grote voedsel- en brandstof tekorten in Gaza. De generators van de elektriciteitscentrale worden uitgeschakeld door een gebrek aan brandstof. ’s Nachts is Gaza donker, de Palestijnen protesteren bij kaarslicht. Volgens Israël is er genoeg brandstof in het gebied voor de elektriciteitscentrale en wordt de crisis door Hamas in scene gezet.

Een reporter van Aljazeera laat ‘s avonds de ernst van de situatie in een groot ziekenhuis in Gaza zien. Om zoveel mogelijk energie te besparen zijn alle patienten naar één minimaal verlichte verdieping verplaatst. Een medewerker van het ziekenhuis uit zijn zorgen over de couveuses en de hart-longmachines, die het nog 24 uur zullen uithouden met de brandstofvoorraad van de generator bij het ziekenhuis.

Di 22 januari

De Israëlische president Olmert laat onder grote internationale druk een beperkte toevoer van brandstof toe. Hij verdedigt de blokkade door te zeggen dat hij geen humanitaire crisis zal laten ontstaan, maar tegelijkertijd de bewoners van de Gazastrip geen “plezierig en comfortabel leven” gunt, zolang het zuiden van Israël onder vuur ligt. Minister van defensie Ehud Barak zei bereid te zijn Gaza aan te vallen als daarmee de rust in Israël hersteld wordt. “Ik geef meer om onze rust dan hun rust”.

Een Palestijnse poging om de grens met Egypte te doorbreken werd door Egypte weerstaan. Sinds de machtsovername van Hamas heeft Egypte een streng beleid aan de grens met Gaza. Het ministerie van buitenlandse zaken van Egypte heeft toegezegd genoeg brandstof voor de elektriciteitscentrale toe te laten, alsmede brandstof voor kooktoestellen en 50 vrachtwagenladingen humanitaire hulp, inclusief medicijnen.

Wo 23 januari

Palestijnen blazen ’s nachts in Rafah een deel van de metalen wand aan de grens met Egypte op. ’s Morgens stromen duizenden Palestijnen Egypte in om de uitgeputte voorraden weer aan te vullen. Op bevel van de Egyptische president Mubarak laten de Egyptische grenswachten de menigte door. Israël eist dat Egypte de grens onmiddelijk sluit, Egypte weigert en zegt de grens open te houden tot alle Palestijnen terug zijn met de inkopen.

Ehud Barak probeert mild te zijn in zijn kritiek op Egypte: “Ik vertrouw er op dat Egypte zijn rol in deze situatie kent en zal respecteren”. De Europese Unie noemt de blokkade van Gaza een collectieve straf van anderhalf miljoen mensen en wijst Israël erop dat dit in strijd is met de conventie van Genève. De VN commissie voor de mensenrechten eist dat Israël de blokkade opheft wegens schending van de mensenrechten en roept op tot internationale actie. De veiligheidsraad van de VN probeert tot een statement te komen, maar de Verenigde Staten, één van de vaste leden, kan zich niet vinden in de door de Arabische landen voorgestelde bewoording.

Do 24 januari

Ondanks druk van Israël is de grens bij Rafah nog steeds open. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Condoleezza Rice herinnert Egypte aan het belang van een goed beveiligde en gecontroleerde internationale grens en wijst Egypte op zijn verantwoordelijkheid de grens te blijven controleren. Rice wijt de problemen in Gaza in eerste instantie aan de door Hamas gecreërde veiligheidsproblemen van Israël, maar dringt tegelijkertijd bij Israël aan op het doorlaten van humanitaire hulp.

Egypte probeert met inzet van de oproerpolitie een deel van de grens met Gaza langzaam weer te sluiten, nadat Israël suggereerde de “zorg over Gaza” aan Egypte over te dragen als Egypte de grenzen niet snel zou sluiten.

Vr 25 januari

’s Morgens vroeg wordt bij een Israëlische luchtaanval in Gaza de militaire Hamas-leider voor Rafah, de stad op de grens met Egypte, samen met zijn luitenant gedood. Hij was de 45e Palestijnse dode in de afgelopen 10 dagen. In reactie daarop hebben militante groeperingen 200 mortiergranaten afgevuurd op het zuiden van Israël.

Egypte kondigt met luidsprekers aan de grens om 15.00 uur volledig te zullen sluiten. Met relatief weinig geweld wordt de Palestijnse massa op afstand gehouden als de grens wordt afgesloten. Op een nabijgelegen locatie maakt een bulldozer aan de Palestijnse kant van de grens een nieuwe opening, waarna opnieuw een grote groep Palestijnen daar de grens overgaat. De Egyptische grenswachten vertrekken aan het eind van de dag en laten de grens open.

Za 26 januari

Opnieuw stromen duizenden Palestijnen Egypte in, ditmaal niet alleen te voet maar ook met auto’s. Egyptische troepen ter plaatse grijpen niet in en trekken zich terug. De Palestijnse president Abbas wil in zijn gesprek met Olmert a.s. zondag vragen om de grenscontrole met Egypte over te geven aan de PNA (Palestijnse Nationale Autoriteit).

Zo 27 januari

Olmert en Abbas ontmoeten elkaar in Jeruzalem. Olmert belooft brandstof en humanitaire hulpgoederen toe te laten tot Gaza, maar behoudt het voorrecht deze toevoer weer af te breken als de raketaanvallen vanuit Gaza weer aanvangen. Egypte is akkoord gegaan met het plan van Abbas om de grenscontrole tussen Gaza en Egypte over te dragen aan de PNA. Olmert wil hier nog niet op reageren en wil de situatie eerst met president Mubarak van Egypte bespreken.

Om de stroom mensen vanuit Gaza te remmen worden vrachtwagens niet meer toegelaten in de Egyptische grensdorpen.

Ma 28 januari

Hamas stelt voor de controle over te nemen aan de Palestijnse kant van de grensovergangen met Egypte, maar eist dat het Israëlisch recht deze grenzen te blokkeren daarmee voorbij is. Hamasleden werken samen met Egyptische manschappen bij het herstellen van de grens. Egyptische winkels in de regio van de grens raken door hun voorraden heen en sluiten, de lokale bevolking begint te klagen over de situatie. Egypte voorkomt met wegblokkades dat de stroom uit Gaza de Sinai oversteekt.

Di 29 januari

Na een week onderhandelen en verschillende stemrondes kan de VN veiligheidsraad niet tot overeenstemming komen over een statement over de blokkade van Gaza. Waar in de eerste rondes de VS tegen de tekst van het statement stemde kan in de laatste poging Libië niet instemmen met de nieuwe bewoording van het statement. Verdere pogingen om tot overeenstemming te komen zullen niet worden ondernomen.

Egypte laat twee grensovergangen open en Hamas beperkt de stroom mensen en auto’s. Alleen vrachtwagens en voetgangers worden nog doorgelaten, personenauto’s en taxi’s worden tegengehouden. Een aantal Egyptenaren ziet snel het voordeel van die situatie, waardoor het Palestijnse deel van Rafah langzaam in een Egyptische kofferbakmarkt verandert.

Israël geeft aan geen bezwaren te hebben met het overdragen van de Egyptische grens in Gaza aan Abbas, maar laat duidelijk weten níet in te stemmen met Palestijnse inmenging bij de grensovergangen tussen Gaza en Israël. Hamas, door het grootste deel van de westerse wereld bestempeld als een terroristische organisatie, is zich bewust van zijn nieuwe rol in Gaza en eist een aandeel in de grenscontrole met Egypte.

Wo 30 januari

Het Israëlisch hooggerechtshof staat achter de blokkade van de Gazastrook door Israël. “Hoewel Israël er op toe moet zien dat er zorg wordt gedragen voor essentiële humanitaire behoeften, is Israël niet wettelijk verplicht verantwoordelijkheid te dragen over het welzijn van de bewoners van Gaza, of onbeperkte voorraden in de Gazastrook toe te laten”.

Door de grote hoeveelheden vee die tijdens de grensopening met Egypte naar Gaza gebracht zijn is Israël bang voor een uitbraak van mond- en klauwzeer en vogelgriep in de Gazastrook. Duizenden vaccinaties worden daarom door de Israëlische autoriteiten met hoge prioriteit naar de Gazastrook gestuurd.

Abbas en Mubarak ontmoeten elkaar in Caïro, waar Abbas zegt geen onderhandelingen met Hamas te willen voeren zolang zij geen spijt betuigen van hun “coup” van de Gazastrook.