Den Haag, 15 maart 2016

Geachte heer Samsom, waarde Partijgenoot, beste Diederik,

Afgaande op mediaberichten, begint de verkiezingskoorts op het Binnenhof al wat op te lopen. Een kabinetscrisis voorbehouden, heeft de Kiesraad 15 maart 2017 als de dag van de Tweede Kamerverkiezingen aangewezen, dus over een jaar. Hoewel slechts indicatief, zijn de resultaten van vele peilingen voor onze Partij ronduit dramatisch. Tijd, dus, om reële verbeteringen te onderzoeken.
Nederlanders hebben wel andere zorgen dan alleen Israël. Nieuwe en meer verantwoorde politieke keuzes in de context van het PvdA Midden-Oostenbeleid alleen zullen de electorale doorslag niet geven, maar wel een gunstig effect hebben.

1 Onvrede en verontwaardiging

De fractie en bewindspersonen van PvdA-huize hebben gedurende de regeringsperiode van de huidige coalitieregering in het gevoerde Israël-beleid minachting voor het internationaal en het nationale recht getoond en waren – en zijn nog steeds – bereid hun ambtseed te schenden. De behartiging van essentiële Nederlandse belangen, het verantwoorde beheer van begrotingsmiddelen, het honoreren van het vertrouwen van de belastingbetaler, waren afwezig of tenminste publiekelijk onherkenbaar.
Kunnen wij op 15 maart 2017 nog wel op de PvdA stemmen?

Ik en met mij een stijgend aantal leden en andere kiezers voelen zich hoogst ongemakkelijk met het eenzijdige pro-Israëlbeleid van de huidige coalitieregering en – zij het in iets mindere mate – van de PvdA-fractie. Sterker nog, via mijn lidmaatschap van de PvdA voel ik mij zeer tegen mijn zin steeds meer medeplichtig aan bijna vier jaar actief steunen en gedogen van de Joodse staat, en daarmee van een genocide nastrevend regime. [bron: het Russell Tribunaal] (link)
Verstandige kiezers zullen dit zeker laten meewegen in hun kiesgedrag.

2 Verantwoord financieel beheer en respect voor het Nederlandse recht

Recent werd bekend, dat Israël een Palestijns landbouwproject heeft vernietigd, waaraan Nederland 10 [tien] miljoen dollar had bijgedragen. Het betreft het project ‘Land and Water Resource Management for Agricultural Development in the West Bank’, gestart  in augustus 2013.
Het is niet de eerste keer dat door Nederland gesteunde projecten – zowel op de Westoever als in Gaza – door Israël worden vernietigd, beschadigd of tegengewerkt. Ook het nu gesloopte project viel eerder ten prooi aan Israëlische sabotage. Israëlische verwoestingen worden door diplomaten en ontwikkelingswerkers zelfs ingecalculeerd: “Het is mogelijk dat wij boetes moeten betalen, of dingen twee keer moeten betalen, omdat ze ontruimd worden.”

Het behoeft geen betoog dat restitutie van alle door moedwillig Israëlisch toedoen geleden schade aan Nederlandse belastingmiddelen dient te worden opgeëist en daadwerkelijke betaling afgedwongen. Opeenvolgende Nederlandse regeringen waren en zijn nog steeds in gebreke. Over het eisen van volledige compensatie van de geleden schade aan het Palestijnse landbouwproject, merkte de fractie desgevraagd op:

“De PvdA spreekt zich consequent uit tegen de illegale bezettingspolitiek en tegen misstanden zoals het vernietigen of belemmeren van opbouwprojecten in Palestijnse gebieden. [...] Ik (Servaes) heb de minister gevraagd om samen met andere EU-lidstaten stelling te nemen tegen dergelijke praktijken. Hij heeft dit toegezegd en aangegeven nader onderzoek te doen [...].”

Israël zal niet onder de indruk zijn van, alweer, machteloze, actieloze praat zonder duidelijke en afdwingbare eisen. Het wachten is slechts op volgende vernielingen van schaarse begrotingsinvesteringen.
Israël moet al onze geleden schade compenseren. Punt.

Zeer recent bracht onafhankelijk onderzoek ook aan het licht dat van alle donorhulp aan de Palestijnen tenminste 78% de Israëlische staat en het Israëlische bedrijfsleven ten goede komt. [Shiz Hever, Israëlisch econoom, geciteerd door Jonathan Cook, Brits journalist, wonend in Nazareth, 8 maart 2016, The Nation] (link)

De bilaterale en multilaterale ‘hulp’ heeft Israël dus in staat gesteld om – in tegenstelling tot het verklaarde Nederlandse beleid – de kosten van de bezetting te ontlopen en deze voort te zetten. Met zekerheid kan worden vastgesteld dat de Nederlandse belastingbetaler eveneens ruim meebetaalt aan deze onthutsende praktijken.
Het vormt bovendien een omvangrijk misbruik van de jaarlijkse begrotingswetten V [Buitenlandse Zaken] en XVII [Handelsbevordering en Ontwikkelingssamenwerking] [link].
Sinds het begin van de bezetting van Palestina in 1967 kunnen de ongeautoriseerde en niet bij wet vastgestelde uitgaven van begrotingsmiddelen gemakkelijk honderden miljoenen euro s en euro-equivalenten belopen. In al deze gevallen zal het antwoord op de vraag of de betalingen conform de vereisten van deze begrotingswetten zijn gedaan [de 'titel'], ontkennend moeten luiden. Deze bewust door Nederland geaccordeerde Israëlische malversaties zullen evenmin de toetsing aan de criteria van de Comptabiliteitswet – zoals het verbod op dubbele betalingen voor dezelfde prestatie, onverplichte betalingen en de value for money audit – niet kunnen doorstaan.

3 Het Nederlandse Israël-beleid, gericht op vrede en de Twee Staten Oplossing?

De bijlage van deze brief geeft in één oogopslag een deprimerend inzicht in het verlies van land en uitzicht op een functionerende eigen staat Palestina. De PvdA kan zich er niet op beroepen deze desastreuze ontwikkelingen te hebben bestreden, heeft eerder het tegendeel bevorderd.
Ik begrijp niet dat de PvdA bereid is niet aflatende steun te verlenen aan een onverdedigbare zaak. De onvrede is in het Nederlandse electoraat en daarbuiten wijd verbreid.

Dezer dagen kwalificeerde Gideon Levy, de kwaliteits-chroniqueur van de kwaliteitskrant Haaretz, bepaald niet verrassend iedere regering, zoals die van Bondskanselier Merkel, als ‘het nieuwe antisemitisme’. Ook de Nederlandse regeringscoalitie dient daaronder gerekend te worden. Zij geven carte blanche aan de Joodse staat die een lange neus trekt tegen het internationaal recht en de gerechtigheid, zij geven het rugdekking en financieren en bewapenen het. Tegelijk nemen zij deel aan het vertrappen van de rechten van een volk dat even Semitisch is, de Palestijnen. Dat is, aldus Levy, evengoed een vorm van antisemitisme. [Haaretz, 20 februari 2016] (link)
Een Partij – door serieuze Israëlische analytici geassocieerd met antisemitisme – creëert voor het lidmaatschap een bepaald ongemakkelijk dilemma.

Het sociaaldemocratisch gehalte van de huidige PvdA wordt treffend geïllustreerd aan de ontwikkelingssamenwerking met Palestina. De beide bewindspersonen van PvdA-huize op het ministerie van Buitenlandse Zaken schenken vrachtwagenscanners aan Palestina, geven die in beheer aan Israël, die er vervolgens de Palestijnen mee terroriseert.
Gideon Levy karakteriseert deze bijdrage in Zembla overigens als een pleister, gegeven aan de aan kanker lijdende patiënt. [bron: Zembla over Nederlandse hulp aan Palestijnse gebieden, 9 september 2015] (link)

Het Russell Tribunaal concludeerde bij herhaling dat Israël zich steeds verder op de weg naar genocide op de Gazaanse bevolking begeeft. De PvdA herkent en erkent dit probleem niet en neemt geen enkele effectieve maatregel om dit proces te bestrijden. Daar wil ik al helemaal niet mee geassocieerd zijn.

De Israëlische misdaden tegen vooral moslims zijn brandstof voor ISIS. Ons actief steunen en gedogen van het zionistische regime voedt de woede tegen ons, de ‘kruisvaarders’. Het vermag de PvdA-bewindspersonen althans in de openbaarheid nauwelijks te boeien.

Elke keer dat parlementsleden en bewindspersonen het internationaal recht als hun anker en richtsnoer aanroepen, bevangt mij een gevoel van diepe plaatsvervangende schaamte. Vrede tussen Palestina en Israël kan uitsluitend bereikt worden via de toepassing van het internationaal recht. Politici, ook van de PvdA, negeren dit recht hardnekkig en schenden aldus hun ambtseed op de Grondwet.

4 Een rechtvaardige dus duurzame vrede

Ik beschouw het Israël-beleid als de lakmoesproef van de kernwaarden waar de PvdA voor staat – of voor zou moeten staan. Wanneer de Partij zich zal hebben ontdaan van de schadelijke en knellende coalitieafspraken en van de slaafse onderhorigheid aan het Israëlische regime, ontstaat de ruimte voor een meer effectief en geloofwaardiger beleid. De reputatie van de Partij kan zich daardoor wellicht enigszins herstellen.
Het is naar mijn stellige overtuiging van het grootste belang dat de leiding van de Partij van de Arbeid volstrekte helderheid verschaft over de beleidsintenties met Israël. Pas wanneer de Partij de lakmoesproef met goed gevolg doorstaat, zal de trouw van de PvdA aan haar beginselen blijken.

Vrede tussen Palestina en Israël berust uitsluitend op de uitspraak van de hoogste rechter ter wereld, het geven van uitvoering aan de Advisory Opinion on the Legal Consequences of the Construction of a Wall in the Occupied Palestinian Territory van het Internationaal Gerechtshof [IGH] van 9 juli 2004. Het Hof heeft op basis van een veelheid van instrumenten van dwingend internationaal recht zijn Opinie bepaald:

Israël mag, indien gewenst, wel een veiligheidsmuur bouwen, echter slechts op eigen grond. Daarom wordt Israël opgedragen de muur, voor zover op Palestijns gebied, af te breken en de getroffenen schadeloos te stellen;

alle Joodse nederzettingen zijn illegaal. Israël dient zich volledig, vreedzaam, zonder onderhandelingen, zonder voorwaarden vooraf, zonder ‘land swaps‘, terug te trekken achter de Groene of Bestandslijn van voor de Zesdaagse Oorlog van 1967. Pas daarna worden de finale statusonderhandelingen op voet van gelijkheid gevoerd.

Het IGH geeft ook bindende adviezen – het Advisory deel – aan Israël en andere landen:

“As regards the legal consequences for other States, the Court finds that all States are under an obligation not to recognize the illegal situation resulting from the construction of the wall and not to render aid or assistance in maintaining the situation created by such construction. The Court further finds that it is for all States, while respecting the United Nations Charter and international law, to see to it that any impediment, resulting from the construction of the wall, in the exercise by the Palestinian people of its right to self determination is brought to an end. In addition, all State parties to the Fourth Geneva Convention are under an obligation, while respecting the Charter and international law, to ensure compliance by Israel with international humanitarian law as embodied in that Convention.”

5 De lakmoesproef

Zijn de PvdA-parlementsleden en -bewindspersonen via hun eed op de Grondwet integraal gebonden zich te houden aan deze Advisory Opinion, en zo ja, wordt deze het centrale uitgangspunt en de basis voor het PvdA-beleid ten aanzien van Israël en Palestina?

Waar de finale statusonderhandelingen op voet van gelijkheid – dus tussen de staten Israël en Palestina – zullen worden gevoerd, zullen alle PvdA-verantwoordelijken, met voorbijgaan aan welke coalitieafspraken of andere arrangementen dan ook, met kracht streven naar de onmiddellijke Nederlandse erkenning van de staat Palestina?

Waar de verwachting gerechtvaardigd is dat Israël zich uit alle macht tegen de implementatie van de uitspraken van het Internationaal Gerechtshof zal verzetten, ziet de PvdA daarom vreedzame, maar zware sancties als noodzakelijke voorwaarden om de verplichtingen, door de Advisory Opinion aan Israël opgelegd, af te dwingen?

In essentie vraag ik of het huidige anti-vrede beleid zal worden voortgezet, dan wel dat een herkenbaar, op het internationaal recht gebaseerd, sociaaldemocratisch beleid wordt ingezet. Ik verwacht daar een duidelijk antwoord op. De nieuwe inhoud, strekking en beleidsdoelstelling van het Israël-beleid zullen bepalen of ik mijn stem op 15 maart 2017 met vertrouwen aan de Partij kan geven. Velen met mij zullen dan besluiten hoe hun stem uit te brengen.

6 Ten slotte

John Dugard, Zuid-Afrikaans internationaal rechtsgeleerde, plaatsvervangend rechter bij het Internationaal Gerechtshof, voormalig VN-rapporteur Mensenrechtenschendingen in de Palestijnse gebieden, zegt het volgende over Israël:

“I’m a South African who lived through apartheid. I have no hesitation in saying that Israel’s crimes are infinitely worse than those committed by the apartheid regime of South Africa. [...] And I, like virtually every South African who visits the occupied territory, has a terrible sense of déjà vu. We’ve seen it all before, except that it is infinitely worse.”
[Bron: Independent Global News, 06-05-2015] (link met transcript)

Met de grootst mogelijke belangstelling zie ik de reactie van u, politiek leider, tegemoet.

Met vriendelijke groeten,

Jan Wijenberg,
lid, PvdA-Buitenlandcommissie

Claars Notes 17 maart 2016