Ik las vanavond de Amsterdamse raadsstukken voor de commissievergadering van morgen. Donderdag 15 oktober. Op de agenda staat de voorgenomen samenwerking van Amsterdam met de hoofdstad van Israël, Tel Aviv en met de zetel van de Palestijnse Autoriteit, de stad Ramallah op de door Israël bezette westelijke Jordaanoever. De stukken bestaan uit de adviezen van de Commissie FLAP aan de Gemeenteraad en uit een verslag van een werkbezoek van burgemeester Van der Laan aan Ramallah en wethouder Kajsa Ollongren aan Tel Aviv. Hieronder mijn vragen, suggesties en opmerkingen. Nadrukkelijk geadresseerd aan mijn eigen partijgenoten, de PvdA-fractie Amsterdam.

Commissie Flap

9. Wij zijn van mening dat het aangaan van een samenwerking met Tel Aviv en Ramallah past binnen de uitgangspunten van het internationale beleid.

Dat dit evident niet zo is, heb ik eerder al uitgebreid onderzocht: Open brief aan de PvdA Amsterdam.

10. Voor het College houdt bovenstaande in dat afgezien wordt van een formele stedenband met Tel Aviv en Ramallah. Wel kan worden ingezet op een aantal concrete projecten waarbij bedrijven, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen het voortouw hebben, daarin waar nodig gefaciliteerd en ondersteund door de lokale overheden.

De gemeente Amsterdam kent al geruime tijd het begrip Stedenband niet meer. Dus kent ook een ‘formele’ of ‘niet formele’ Stedenband niet. Amsterdam kent alleen nog een Memorandum of Understanding (MoU) met steden elders in de wereld.

Uit de stukken blijkt helemaal nergens welke vorm de voorgenomen samenwerking met Tel Aviv en Ramallah nu zal gaan krijgen. Wordt met “afzien van een formele stedenband” bedoeld dat er dus geen formeel MoU komt met Tel Aviv en met Ramallah? Of dat er toch gewoon een MoU wordt overeengekomen met Tel Aviv en Ramallah? Omdat dat namelijk geen stedenband is? Ik hoop van ganser harte dat een van de Amsterdamse fracties (liefst de PvdA) hier morgenavond vragen over stelt en duidelijkheid over vraagt. Want dit is het cruciale punt, maar het blijft in de stukken helaas in nevelen gehuld.

11. Voor Tel Aviv geldt dat het vanuit het oogpunt van het beleidsdoel economie interessant is om samen te werken. Daarnaast past samenwerking met Tel Aviv ook in de categorie herkomstlanden. De prioriteit die in het internationale beleid aan herkomstlanden wordt gegeven komt voort uit de wens om de relatie met de landen waar grote groepen Amsterdammers oorspronkelijk vandaan komen, te bevorderen. Dit draagt bij aan het vergroten van kennis en begrip voor elkaar. In dit geval wonen juist veel Amsterdammers in Tel Aviv maar ook dat impliceert een bijzondere betrokkenheid c.q. een analogie met het doel van het herkomstlandenbeleid.

Israël ‘herkomstland’ van Amsterdamse joden noemen, zoals in eerdere raadsvoorstellen werd gedaan, was bespottelijk. De meeste Amsterdamse joden zijn natuurlijk nooit vanuit Israël naar Amsterdam gekomen. Maar wat nu gebeurt, is in mijn beleving even bespottelijk: omdat blijkbaar vele voormalige Amsterdammers nu in Israël wonen, is Israël in de ogen van het Amsterdamse stadsbestuur ineens toch nog steeds een soort ‘herkomstland’ geworden.
Maar Israël komt helemaal niet voor in de lijst van herkomstlanden die Amsterdam in haar buitenlandbeleid hanteert. Hoe zit dat nou?

Verslag Werkbezoek Tel Aviv en Ramallah

Uit het Werkbezoek van Van der Laan aan Ramallah:

Een samenwerking met Amsterdam biedt een kans om binnen de beperkingen die er zijn, de wereld te vergroten en als stad te ontwikkelen en te groeien.

“De beperkingen die er zijn”, in het verslag van het werkbezoek van Van der Laan aan Ramallah, een lange en m.i. zeer terechte klachtenlijst van Van der Laans gesprekspartners, zijn stuk voor stuk het directe gevolg van de illegale Israëlische bezetting van de Westoever. Door samen te gaan werken met Ramallah en te proberen “hun wereld te vergroten”, blijven “de beperkingen” voor de Palestijnse burgers op de Westoever dus gewoon in stand en worden ze in feite doorhet gemeentebestuur van Amsterdam genormaliseerd. Een Amsterdams gemeentebestuur dat helpt een bezet volk beter om te gaan met de bezetting, zoals PvdA-minister Koenders ook doet met de donatie van een goederenscanner aan PalestinaIsraël (link), sanctioneert feitelijk de Israëlische bezetting van Palestina. Helemaal als tegelijkertijd ook samenwerking wordt aangegaan met de hoofdstad van de bezetter.

Als Internationaal Verantwoordelijke Hoofdstad wil het college ingaan op de expliciete verzoeken uit Tel Aviv en Ramallah om op diverse thema’s samenwerking aan te gaan. Een officiële stedenband is nooit de insteek geweest en maakt ook geen deel uit van het voorstel tot samenwerking.

Nee, een officiële stedenband is nooit de insteek geweest, omdat Amsterdam in haar Buitenlandbeleid namelijk helemaal geen stedenbanden meer aangaat. Amsterdam werkt uitsluitend nog met een Memorandum of Understanding (MoU). De vraag blijft dus: wordt de samenwerking met Tel Aviv en Ramallah dus gewoon een formeel Memorandum of Understanding?

Het gesprek [tijdens het werkbezoek van Amsterdam aan Tel Aviv-CL]  gaat over de overeenkomsten tussen Tel Aviv en Amsterdam. Het zijn beide steden waar onder meer door de beperkte schaal de leefbaarheid voorop staat, die daardoor ook kunnen fungeren als living labs. Dat verklaart mede de grote tech en startup gemeenschap. Huldai wijt dat laatste ook aan het grote belang dat in Israël wordt gehecht aan onderwijs. Ook heeft Tel Aviv veel geïnvesteerd in faciliteiten voor startups zodat ze altijd en overal in de stad kunnen werken.

In de agendastukken wordt aangevoerd dat Tel Aviv bekend staat als succesvolle start-up-city en dat Amsterdam daar nog veel van kan leren. Maar de grote tech- en start-upgemeenschap in Tel Aviv is – zoals algemeen bekend is – volledig verweven met de activiteiten van het Israëlische leger. Dit feit wordt in het verslag van het werkbezoek nauwelijks vermeld, alleen in een bijzin. Maar onderstaande links belichten ondubbelzinnig de sterke relatie van het start-upsucces van Tel Aviv met het Israëlische leger:

“You may have heard of Israel’s vaunted 8200 military unit, which produces more startups per capita than Stanford. Here, Geektime speaks to entrepreneurs who served in other branches of the IDF about how the army helped them”

http://www.geektime.com/2015/05/31/beyond-israeli-army-unit-8200-thats-not-what-startup-nation-is-all-about/

De 8200Unit van het IDF uit het artikel hierboven was lange tijd een strikt geheime divisie. Maar sinds het boek ‘The Start-up Nation’ in 2009 de loftrompet over 8200Unit als broedplaats voor Israëlische start-ups had gestoken, heeft 8200Unit nu zelfs een officiële publieke functie. En IDF-alumni (lees: oud-militairen) van 8200Unit helpen Israëlische starters:

Harnessing the vast network of 8200 alumni in order to promote and empower early stage, first-time entrepreneurs from all industries.

http://www.eisp.org.il/en/home

Andersom werkt het ook: het IDF biedt nog niet dienstplichtige jonge Israëli een pre-army cursus in technology van zes maanden aan. In Tel Aviv. Met succes:

“The 8200 legend attracts increasing numbers of young Israelis into IDF tech units. Mamram, the main IT support unit of the IDF, now offers a six-month pre-army course at its headquarters base in a suburban street on the outskirts of Tel Aviv. From dawn into the night, recruits study programming skills, teamwork, project management and – most important – how to be creative. It’s the ultimate startup boot camp.”

Israel Militairy Intellgence Unit Tech Boom
Israel Defense Forses: How do you get into Mamram or Unit 8200

Ook interessant in dit verband is een onderzoek (uit 2002!) van Dan Breznitz, student aan Massachusetts Institute of Technology:

THE MILITARY AS A PUBLIC SPACE:
THE ROLE OF THE IDF IN THE ISRAELI SOFTWARE INNOVATION SYSTEM

https://ipc.mit.edu/sites/default/files/documents/02-004.pdf

In het verslag van het werkbezoek van het Amsterdamse college aan Tel Aviv wordt hoog opgegeven van de vele internationale bedrijven die Israël weet aan te trekken. Hieronder wordt uitgelegd waarom de drijvende kracht van het IDF achter de booming technologische vernieuwing vele ‘giants’ naar Israël lokt om daar grote onderzoekscentra op te zetten:

“What happens in the military is we take these really bright young 18-year-olds and say: Here’s a data center the size of Google and Facebook combined. Go do something mission critical,” says Michael Eisenberg, a general partner at the venture capital firm Benchmark Capital. “Now they are spilling out of the army, and we have the highest and best concentration in Israel of big-data engineers and analysts anywhere in the world.”

That explains why IBM, Google, Microsoft, EMC, Intel, General Electric, eBay, Cisco, and other giants all have major research centers in Israel, where more than 230,000 people are employed in high-tech fields. In the past two years, Israeli companies specializing in mobile computing, cybersecurity, and data storage have been snapped up for ever-increasing sums, culminating in the June acquisition of the mapping app Waze by Google for more than $1 billion.

http://www.technologyreview.com/news/516511/israels-military-entrepreneurial-complex-owns-big-data/

En ten slotte is de bezetting van Palestina voor het IDF en Israël zelf natuurlijk een eindeloze bron van technologische vooruitgang en nieuwe snufjes, met Palestijnse burgers als onvrijwillig testmateriaal. En dus een enorme bron van inkomsten. Dat varieert van advisering van het IDF aan Hongarije voor het plaatsen van de beste hekken om asielverzoekers buiten te houden, tot militaire snufjes die overal ter wereld, inclusief Nederland, maar al te graag worden afgenomen. Een geweldig verdienmodel. Gesubsidieerd door de VS? En straks door Amsterdam?

Migrant crisis spurs European interest in Israeli border barriers
20 top technology inventions born of conflict
The Political Economy of Israel’s Homeland Security

Met andere woorden: wat denkt Amsterdam hier nou eigenlijk van Tel Aviv te leren? Dat we het Nederlandse leger en de Nederlandse inlichtingendienst in moeten schakelen om Amsterdam net zo lekker in de vaart der start-up-volkeren op te stoten als het Israëlische leger met start-ups in Tel Aviv doet?

De Bialik Rogozin school richt zich op de opvang van kinderen van vluchtelingen en migranten. Directeur Eli Nechama ontvangt de delegatie en licht de aanpak van de school toe.

Tel Aviv hanteert sinds 2013 een segregatiewet. Kinderen van vluchtelingen en migranten mogen niet meer naar kinderdagverblijven waar Israëlische kinderen verblijven. Het gevolg is dat sinds de invoering van deze wet deze “zwarte” kinderdagverblijven target zijn van aanvallen, zelfs met molotovcocktails. De Amsterdamse delegatie was hiervan kennelijk niet op de hoogte, want er wordt geen melding van gemaakt in het verslag van het werkbezoek. Maar wil Amsterdam werkelijk samenwerken met een stad die een dergelijk segregatiebeleid voert? Dat zou in Amsterdam toch ondenkbaar en onacceptabel zijn? En hoe verhoudt zich zo’n segregatiewet tot “Amsterdam Internationaal verantwoorde hoofdstad”?

Then banality of racism in Israel’s most liberal city
Community shaken after coordinated attacks on African refugees 
Anti-African racism in Israel
Israel’s New Racism: The Persecution of African Migrants in the Holy Land
Kajsa Ollongren vertelt sprookjes

Hoewel dit soort zaken uiteraard bekend zijn via diverse media, onderstreept het gesprek nog eens dat de Palestijnen anders behandeld worden; wat gerechtvaardigd zou kunnen zijn in een tweestaten oplossing maar niet binnen één en dezelfde staat.

Deze raadselachtige zin staat zomaar ineens in de agendastukken. Met “dit soort zaken’ worden schendingen van de rechten van Palestijnse burgers bedoeld. Voor mij blijkt uit deze zin dat het gemeentebestuur van Amsterdam echt geen flauw benul heeft van wat er werkelijk gaande is op de Westoever. Inderdaad, de Palestijnse burgers in Ramallah worden (understatement) “anders behandeld”. Namelijk door de militaire bezettende macht Israël. Maar als er sprake zou zijn van een twee-statenoplossing en dus van een autonome Palestijnse staat (waarom is die er eigenlijk nog steeds niet?), dan is er geen sprake meer van Israëlische bemoeienis, en is de opmerking “dat andere behandeling dan gerechtvaardigd is” dus volkomen bezopen.

Maar de veronderstelling dat er nu in de beleving van het Amsterdamse gemeentebestuur kennelijk sprake is van “één en dezelfde staat” is al even krankzinnig. Bedoelt Amsterdam daarmee echt te zeggen dat Ramallah deel uitmaakt van Israël?

II.3 Toelichting op het programma/verslag van het werkbezoek van wethouder Conceptverslag werkbezoek Tel Aviv wethouder Ollongren

Tel Aviv heeft een uitzonderlijk sterk startup ecosysteem met een uitgebalanceerde set van kwaliteiten. Israël is bekend om zijn actieve R&D beleid en daarmee gepaard gaande innovatie. Dat biedt een uitstekende voedingsbodem voor startups. Tel Aviv heeft al decennialang een sterke reputatie bij internationale investeerders waardoor het ecosysteem over veel kapitaal beschikt in alle fases van een startup. Daarnaast is er in Israël veel tech talent aanwezig door de uitstekende universiteiten en de aanwezigheid van speciale technologie eenheden van defensie. Tel Aviv heeft een van de best verbonden en ervaren startup gemeenschappen van de wereld. In het gerenommeerde onderzoek van Compass naar startup ecosystemen in de wereld staat Tel Aviv daarom op plaats 5, als eerste na vier Amerikaanse steden.

Ik heb hierboven al aandacht besteed aan de sterke verwevenheid van het Israëlische leger met het succes van de start-ups in Tel Aviv. Ook de aantrekkingskracht voor buitenlandse investeerders heeft alles te maken met de invloed en reikwijdte van het Israëlische leger. De enige reden dat ik dit citaat uit de raadsstukken hier heb opgenomen is de zin: “Daarnaast is er in Israël veel tech talent aanwezig door de uitstekende universiteiten en de aanwezigheid van speciale technologie eenheden van defensie.” Met andere woorden: het gemeentebestuur van Amsterdam is uitstekend op de hoogte van de verwevenheid van het start-up-succes in Tel Aviv met het Israëlische leger. Waarom wordt dat hier dan alleen in een bijzin vermeld?

a. Inzet op talent: dat zie je overal in terug in Tel Aviv. Vanuit de gedachte dat je alleen met de beste mensen het verschil kunt maken. Talent wordt vroeg gespot en geselecteerd in scholen, actief opgeleid en verbonden met andere talentvolle jongeren en leerkrachten. Ook worden de jongeren gevormd door de dienstplicht waar ze op een vroege leeftijd relatief veel verantwoordelijkheid krijgen.

Ook dit citaat uit de agendastukken heb ik alleen opgenomen vanwege de zin: “Ook worden de jongeren gevormd door de dienstplicht waar ze op een vroege leeftijd relatief veel verantwoordelijkheid krijgen.” Dit citaat bewijst opnieuw dat het gemeentebestuur van Amsterdam donders goed weet dat je in Tel Aviv het leger nodig hebt om de start-ups in je stad tot een echt succes te maken. Herhaalde vraag: moet je dat in Nederland ook willen (laat staan dat het kan)?

Tot het diversiteitsbeleid behoort ook het LHBT beleid. Tel Aviv en Amsterdam profileren zich beide als gayfriendly cities. Participatie in wederzijdse activiteiten ligt voor de hand maar ook de uitwisseling van kennis zoals de Roze Agenda in Amsterdam en vergelijkbare acties in Tel Aviv.

Het tweede mensrechtenspeerpunt van Amsterdam is: het opkomen voor gelijke rechten van lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders (LHBT).

Daarvan wordt in de raadsstukken van 1 juli over de voorgenomen stedenband met Tel Aviv gezegd, dat het opkomen voor LHBT in Tel Aviv WEL wordt meegenomen in de samenwerking: “Tel Aviv is gay friendly”. Maar NIET in de samenwerking met Ramallah.

Dat roept bij mij nog steeds vragen op. Als het zo’n belangrijk Amsterdams speerpunt is, waarom dan bewust NIET de LHBT-gemeenschap in Ramallah een hart onder de riem gestoken? En hoe gay-friendly is Tel Aviv eigenlijk? Zeker, er is de gay pride. Maar weet Amsterdam ook dat een LHBT nergens in Israël, dus ook niet in Tel Aviv, legaal kan samenwonen of trouwen met zijn/haar Palestijnse partner als die van buiten Israël komt? En dat in diverse rapporten wordt bevestigd dat de Israëlische veiligheidsdienst mensen chanteert met het dreigement iemands seksuele geaardheid openbaar te maken? Met andere woorden: dat in Tel Aviv qua LHBT-speerpunt voor Amsterdam Verantwoordelijke Hoofdstad nog heel wat werk te verrichten is?

Lees in dit verband: Why I won;t be participating in Tel Aviv’s Pride Parade

Als ik alles overweeg en tegen elkaar afweeg, kan ik maar tot één conclusie komen: DOE HET NIET, PVDA AMSTERDAM. Ga NIET akkoord met samenwerking van Amsterdam met Tel Aviv en Ramallah

 Clara Legene   Claars Notes   14 oktober 2015