Israël heeft nogal wat partijen. Zelfs nu de kiesdrempel op 3,25% is gesteld. De Arbeiders Partij is samen gegaan met een middenpartij en heet nu Zionist Camp. Er zijn na 17 maart niet zo gek veel mogelijkheden. Eigenlijk maar drie:

1. 1  Likoed wint. De rechtse Naftali Bennett en wat religieuze partijen en/of midden partijen zullen toetreden tot de regering. Welke, dat doet er minder toe.
2. 
   
3. 2  Zionist Camp wint. Middenpartijen en eventueel wat religieuzen komen in het kabinet.
4. 
   
5. 3  Likoed of Zionist Camp winnen en vormen een brede coalitie.
6. 
   

De uitslag wordt in politieke kringen belangrijk geacht omdat het zogenaamde vredesproces aan diggelen ligt. Velen verwachten dat president Obama in zijn laatste anderhalf jaar veel zal investeren in een laatste poging ‘zijn politieke erfenis veilig te stellen’. Wie de (vooral Amerikaanse) commentatoren volgt ziet drie stellingen opduiken, die naar mijn mening op een vergissing berusten.

1) “Een nieuwe regering Netanyahoe is rampzalig voor het vredesproces“

Netanyahoe: “Jerusalem is our heart, and we will never divide our heart. Never!”

Likoed wordt door de joods-Israëlische kiezers gezien als de waakhond tegen buitenlandse pogingen om Israël concessies te laten doen in het overleg met de Palestijnen. Dus is de redenering: Een Likoedregering zal doorgaan met zijn obstructie van een Palestijne staat.

Die redenering klopt tot een bepaald moment. Charles de Gaulle werd 55 jaar geleden door de Franse kolonialisten gezien als garantie tegen het ‘weggeven’ van de kolonie Algerije. Dat klopte tot het moment waarop de Gaulle zag dat de geschiedenis niet meer was tegen te houden. Hij pakte de microfoon en vertelde zijn verbijsterde publiek dat Frankrijk zich zou terugtrekken uit Algerije. Dat kon alleen een politicus die populair was bij rechts.

Staat Israël nu al zo met zijn rug tegen de muur als Frankrijk in 1958? Nee. Het Algerije-moment is nog niet aangebroken. Daarom zal een Likoedregering nog wel even doorgaan op de doodlopende weg. En daarom zullen Obama en zijn opvolger Israël als een sta-in-de-weg gaan zien. En daarom zal Europa aarzelend maar onherroepelijk in de richting gaan van sancties tegen Israël. Is dat rampzalig voor het vredesproces? Uiteindelijk niet. Onder druk wordt alles vloeibaar.

2) “Een regering Herzog zou een doorbraak kunnen zijn voor de Palestijnse staat“

Herzog: “If we reach an agreement to separate from the Palestinians, this will be a victory for Zionism.”

De redenering is: Zionist Camp, met als kern de aloude Arbeiderspartij, is links, is minder militaristisch, is meer gevoelig voor de Europese en liberaal-Amerikaanse pleidooien voor concessies ten behoeve van vrede. Deze visie op de Arbeiders Partij leeft nog in Europa. In Nederland al sinds de jaren ’50. ‘Arbeiders Partij’ klinkt als ‘Partij van de Arbeid’. De ‘zwakste schouders’, etcetera. De idealistische kibboetsen.

Maar het is onzin. De Israëlische Arbeiders Partij heeft de basis gelegd voor de bezetting, voor het militair bestuur, voor de kolonisatie en voor de afgrendeling van de Palestijnse gebieden. Pas de laatste tien, vijftien jaar heeft Likoed vrij spel.

Maar er is nog iets anders. De Arbeiders Partij heeft een bestuurselite die beter aanvoelt hoe Europa en liberaal Amerika bespeeld moeten worden. Obama en Merkel zullen met Herzog beter uit de voeten kunnen dan met Netanyahoe. Herzog heeft al aangekondigd dat hij vijf jaar wil nemen voor het vredesproces! En ook dat hij door wil bouwen in de grote nederzettingen.

Gaat de onderdrukking van de Palestijnen stoppen door een beter soort vredesoverleg? Nee, dat niet, maar het vredesoverleg gaat wel een paar jaar langer gerekt worden vóór het Algerijemoment daar is.

3) “Een regering Netanyahoe-Herzog is ondenkbaar!”

Dat zou je wel zeggen als je leest hoe ze elkaar uitmaken voor rotte vis. Maar Netanyahoe is sinds kort ineens zijn bondgenoot aan de rechterkant, Naftali Bennett, aan gaan vallen. In het centrum blijft hij het volgens de peilingen iets beter doen dan Zionist Camp. Hij zal dus wel kabinetsformateur en premier worden. Misschien vindt de Likoedtop een brede coalitie met Zionist Camp niet zo absurd.

Welk argument zouden zij daar voor kunnen hebben? Ik kan er twee bedenken. Ten eerste: in zo’n kabinet kan Likoed het militaire budget beschermen en de ‘Arbeiders partij’ verantwoordelijkheid laten dragen voor de bedroevende toestand van de sociale voorzienigen. Ten tweede kan Zionist Camp met daarin de Arbeiders Partij een buffer vormen tegen druk vanuit Europa en de regering Obama. Die laatste moet nog anderhalf jaar worden ‘uitgezeten’ voordat de (democratische) Clintondynastie of de (republikeinse) Bush III weer aan de macht is.

Een man die de illusie heeft verloren dat een zionistisch Israël, met pappen en nathouden door de VS en Europa ooit zelf tot de conclusie komt dat Palestijnen volwaardige mensen zijn en gelijke rechten moeten hebben, is Gideon Levy. Levy hoopt dat Likoed de verkiezingen wint. Des te eerder komt het Algerijemoment.

Jan Schnerr   19 februari 2015   Jaffadok